مهمترین علت ریزش مو در ایران | معرفی بهترین مکمل های تقویت کننده مو

آنچه در این مقاله می خوانید:
بسیاری از افراد و به‌خصوص خانم‌هایی که موهای رنگ‌شده دارند، از حالت‌دهنده‌های مو یا همان ننرم کننده ، برای آرایش و زیبایی موهاشون استفاده میکنن. بعضی از این نرم‌ کننده‌های مو واقعاً کار راه اندازن و به‌خوبی موهای خشک و آسیب‌دیده رو حالت میدن! تابه‌حال به این موضوع فکر کرده بودید که نرم‌ کننده‌ها حاوی چه ترکیباتی هستند؟ آیا استفاده از نرم‌ کننده‌ها سلامت مو رو به خطر میندازه و یا بی تاثیره؟ در این مقاله به‌طور کامل به مقوله نرم‌ کننده‌های مو پرداختیم که پیشنهاد می‌کنیم حتماً اون رو مطالعه کنید. با ما همراه باشید.

لایه خارجی مو که شما می‌بینید، کوتیکول نام دارد. سلامت و یکنواختی کوتیکول، تعیین‌کننده وضعیت ظاهری مو است. خصوصیات مو همانند نرمی، درخشش و قابلیت حالت گرفتن مو در درجه اول بستگی به وضعیت کوتیکول های سطح مو دارد. حالت‌دهنده‌های مو با سطح خارجی مو در ارتباط هستند. حال اگر سطح خارجی مو صدمه ببیند، چه می‌شود؟

درخشان بودن مو نتیجه انعکاس نور از تک‌تک موهاست. اگر سطح خارجی مو صدمه ببیند، انعکاس نور از مو کاهش می‌یابد و مو خاصیت درخشان بودن خود را از دست می‌دهد. اگر سطح خارجی مو صدمه ببیند، در طول مو بار الکتریکی منفی جمع می‌شود. به دلیل وجود بار الکتریکی موها یکدیگر را دفع می‌کنند و درنتیجه مو به‌سختی شانه می‌شود و حالت می‌گیرد. به نظر می‌رسد صافی و نرمی مو به قرار گرفتن منظم و یکنواخت کوتیکول ها در سطح مو بستگی دارد. کوتیکول سالم و طبیعی مثل سفال‌های شیروانی سقف، منظم قرار می‌گیرد. در صورت صدمه به کوتیکول، این نظم به هم می‌خورد و مو خشن، زبر و شکننده می‌شود و انتهای آن شکاف می‌خورد (اصطلاحاً موخوره پیدا می‌کند).

چه کارهایی به مو آسیب می‌رساند؟

انجام برخی از کارها باعث آسیب رساندن به موهایتان می‌شود، ازجمله:

• زیاد شستن مو (البته اگر مو کوتاه و شامپو ملایم باشد، صدمه به حداقل می‌رسد)
• شانه زدن و برس کردن مکرر مو
• استفاده زیاد از خشک‌کننده‌های مو (سشوار)
• فر کردن مو
• رنگ کردن مو با رنگ‌های دائمی و بی‌رنگ کردن مو
• قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی به‌خصوص مثل اشعه خورشید، باد و آب استخر

تمام عوامل فوق با صدمه به کوتیکول مو باعث زبر و کدر شدن مو، سفت و شکننده شدن آن و اشکال در شانه زدن و حالت گرفتن آن می‌شود.

این عوامل فقط به قسمت بیرونی مو که در سطح پوست قرار گرفته است و کوتیکول آن صدمه می‌زنند. این بدان معنی است که این عوامل معمولاً روی سلول‌های فعال مو که در عمق فولیکول مو قرار گرفته‌اند، تأثیری ندارد و به همین دلیل معمولاً روی رشد مو نیز تأثیر نمی‌گذارد و به همین دلیل مو می‌تواند حتی در صورت آسیب دیدن از عوامل فوق با رشد طبیعی به حالت ظاهری طبیعی خود برگردد ولی درصورتی‌که هر یک از موارد بالا شدید و بیش‌ازحد باشد، به سلول‌های فعال نیز صدمه می‌زند و رشد مو را مختل می‌کند. مثلاً استفاده مکرر و طولانی از خشک‌کننده‌های مو (مثل سشوار) باعث گرمای موضعی در منطقه‌ای از پوست می‌شود که به سلول‌های زنده فولیکول مو صدمه می‌زند. عواملی که باعث کشیدگی مو می‌شوند یا مو را تحت فشار قرار می‌دهند نیز به سلول‌های عمیق‌تر فولیکول مو صدمه می‌زنند و رشد مو را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله ” قرص هیرویت چیست و چه خواصی دارد ” را نیز در وب سایت باهمانه بخوانید.

اصول عملکرد نرم کننده مو

نرم‌ کننده‌ها برای جلوگیری از صدمه به لایه خارجی مو طراحی شده‌اند و سازوکار عمل همه آن‌ها یکسان است:

• ایجاد لایه محافظی که لایه خارجی مو را بپوشاند و به مو حالتی نرم و یکنواخت دهد.
• خنثی کردن بارهای الکتریکی سطح مو؛ با این کار مو حالت پریشان و ژولیده نخواهد داشت و در ضمن بسیار آسان‌تر شانه می‌شود و حالت می‌گیرد، ضخیم‌تر و محکم‌تر به نظر می‌رسد و گره نمی‌خورد.

توجه: مواد فعال موجود در نرم کننده فقط بر سطح مو تأثیر دارند، به بخش داخلی مو نمی‌رسند و تأثیری هم روی فولیکول مو ندارند. تأثیر نرم‌ کننده‌ها موقتی است و اکثراً ظرف چند روز (برحسب شرایط محیطی) از بین می‌رود. اگر موها را بشوییم نرم کننده هم از روی مو شسته می‌شود. تأثیر نرم‌ کننده‌ها فقط آرایشی است و هیچ خاصیت درمانی ندارند. این مواد نیز همانند شامپوها حاوی مواد دیگری به‌غیراز ماده فعال هستند در اینجا ماده فعال حالت‌دهنده مو است که شامل عطرها، نگه‌دارنده‌ها و مرطوب‌کننده برای موهای خشک می‌شوند.

انواع نرم کننده

مواد مؤثره موجود در محصولات نرم کننده مو شامل سه گروه زیر می‌شود:

سورفکتانت های کاتیونی

سطح موهای آسیب‌دیده عموماً دارای بار الکتریکی منفی است. ازآنجاکه سورفاکتانت های کاتیونی بار الکتریکی مثبت دارند، به بار منفی موها جذب می‌شوند و به سطح موی صدمه‌دیده می‌چسبند. بدین ترتیب، سطح خارجی مو با لایه یکنواختی پوشیده می‌شود و درعین‌حال بار الکتریکی آن نیز خنثی می‌شود. این سورفاکتانت ها حاوی زنجیرهای بلند چربی هستند که با چسبیدن به سطح مو، لایه‌ای چرب روی مو ایجاد می‌کنند و به مو حالت صاف و درخشان می‌دهند.

سورفاکتانتهای کاتیونی برای موهایی که در اثر رنگ کردن، بی‌رنگ کردن یا فر کردن صدمه‌ دیده‌اند، بسیار مناسب هستند. هر چه مو بیشتر صدمه‌دیده باشد، بار منفی سطحی آن قوی‌تر است و درنتیجه سورفاکتانت محکم‌تر به سطح آن می‌چسبد. در مناطقی از مو که صدمه بیش‌تری دیده است، سورفاکتانت قوی‌تر به مو می‌چسبد و درنهایت ظاهری یکنواخت و صاف به مو می‌دهد.

پلیمرهای کاتیونی

پلیمرها عموماً ترکیباتی شیمیایی هستند که از زنجیرهای بلندی از واحدهای یکسان تشکیل شده‌اند. پلیمرهای کاتیونی مورداستفاده در نرم‌ کننده‌های مو حاوی موادی مانند سیلیکون‌های پلی آمیدها، پلی آمین‌ها و موادی با ساختمان سلولزی هستند. این مواد به شکل واحدهای دراز از زنجیرهای پلیمر به سطح مو می‌چسبند. این پلیمرها، با پر کردن قسمت‌های صدمه‌دیده مو، باعث انعکاس بهتر نور از سطح مو می‌شوند که این خود حالت نرم و یکنواختی در مو ایجاد می‌کند. این فرآورده‌ها همچنین حاوی بار الکتریکی مثبت هستند (حالت کاتیونی دارند). به همین دلیل، بار منفی سطح مو را نیز کاهش می‌دهند. شامپوهای حاوی پلیمرهای کاتیونی برای موهای معمولی مناسب‌اند. درماتولوژیست ها استفاده از این فرآورده‌ها را برای موهای ظریف و شکننده توصیه نمی‌کنند.

نرم‌ کننده‌های پروتئینی

پروتئین موجود در این مواد، یا از منابع حیوانی به دست می‌آید (پروتئین‌هایی مثل کراتین، کلاژن، کازئین و…) یا از منابع دیگر، مثل پروتئین موجود در ابریشم یا منابع گیاهی. پروتئین‌ها از زنجیرهای مولکولی بلند تشکیل شده‌اند که به اجزای خود شکسته می‌شوند (مانند مخلوطی از لیپیدها و اسیدهای آمینه) که وزن مولکولی کمتری دارند. به این شکل، اجزای کوچک‌تر مولکول که وزن مولکولی پایین‌تری دارند، خود را به مو می‌چسبانند و شکستگی‌ها و بخش‌های صدمه‌دیده مو را پر می‌کنند؛ بدین ترتیب، مو تقویت می‌شود و انتهای شکافته مو (موخوره) ترمیم می‌شود. باید توجه داشت که محور مو از بافت زنده تشکیل نشده است. به همین دلیل نمی‌تواند این مواد پروتئینی را برای همیشه متصل به خود حفظ کند. وقتی مو را می‌شوییم این مواد از سطح مو شسته می‌شوند.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله “ هیرویت بهتر است یا هیربرست ” را نیز در وب سایت باهمانه بخوانید.

روش استفاده از نرم کننده

نرم کننده برای استفاده بعد از شستشو با شامپو طراحی شده‌اند و فقط باید روی موی سر استفاده شوند نه پوست سر. معمولاً نرم‌ کننده مو را باید برای ۲ یا ۳ دقیقه روی موی سر باقی گذاشت و سپس آبکشی کرد. برای کسانی که موهایشان آسیب شدیدی دیده است حالت‌دهنده‌های قوی وجود دارد که باید به مدت چند دقیقه (برحسب دستورالعمل تولیدکننده) روی مو باقی بماند. تکرار استفاده از حالت‌دهنده به میزان نیاز و تمایل مصرف‌کننده بستگی دارد.

برای انتخاب درست شامپوها،مطالعه مقاله “بهترین شامپو برای موهای من چیه؟” و “همه چیز درباره شامپو و اصول شستشوی مو” پیشنهاد می گردد.

سخن پایانی:
افرادی که موهای سالمی دارند دلیلی ندارد که حتماً از نرم‌ کننده استفاده کنند؛ اما اگر موهایتان در اثر بی‌رنگ کردن، فر کردن یا قرار دادن در هوای خشک (مثل سشوار) صدمه‌دیده باشد، نرم‌ کننده بسیار مفید است. یا اگر موها ژولیده‌اند، سخت شانه می‌خورند و کدر هستند باید از نرم‌ کننده استفاده کرد؛ ولی درهرحال نباید بیش‌ازحد و مکرراً از آن‌ها استفاده کرد؛ زیرا باقی ماندن نرم‌ کننده روی مو، حالت زنده و درخشش طبیعی مو را از بین می‌برد.

آنچه در این مقاله می خوانید:
پوست سر و موها به‌طور طبیعی با سبوم (چربی) ترشح‌شده از غدد سباسه موجود در سرتاسر بدن، نرم نگه داشته می‌شوند. این ترشح چرب، مو و پوست سر را در برابر از دست دادن آب حفاظت می‌کند و ظاهری درخشان به آن می‌دهد. در مقابل غبار، دوده، ذرات کراتینی پوست (پوسته) و آلوده‌کننده‌های دیگر به این لایه چرب می‌چسبند. این فرایند علاوه بر اینکه ظاهر موها را ناخوشایند می‌کند، می‌تواند بر رشد موها اثر منفی داشته باشد و حتی باعث ریزش مو شود. اینجاست که اهمیت شستشوی مناسب موها مشخص می‌شود. بااین‌وجود باید بدانید که شستن مو اصولی دارد و نمی‌توانید به هر روشی متوسل شوید. باید تمام سعی‌تان را بکنید که آسیبی به موهای خود وارد نکنید. در این مقاله درباره اصول شستشوی موها صحبت خواهیم کرد و در مورد مناسب‌ترین شامپو برای انواع مختلف از موها توضیح خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.

همه چیز درباره شامپو و اهمیت شستشوی موها

تمامی اصول پاکسازی پوست در مورد شامپوها هم مصداق دارد: برای پاک کردن غبار، دوده و آلودگی‌های دیگر و همچنین سلول‌های لایه کراتینی جداشده از پوست سر باید لایه چربی روی سر پاک شود؛ زیرا تمام آلودگی‌ها به این لایه چسبیده‌اند. به‌علاوه، تمام اصولی که بر اساس آن، صابون‌ها و سورفکتانت ها پوست را تمیز می‌کنند، در مورد شامپو نیز مصداق دارد. سورفکتانت های موجود در شامپو قطرات کوچک چربی را که حاوی آلودگی‌ها هستند احاطه می‌کنند و همراه با آب کشیدن، از پوست سر جدا می‌شود.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله “ مهمترین علت ریزش مو در ایران ” را جهت آشنایی با دلایل ریزش مو و رفع آن نیز در وب سایت باهمانه بخوانید.

چرا نباید برای شستشوی موها از صابون معمولی استفاده کرد؟

صابون معمولی دو ضرر دارد:

• صابون معمولی PH بالایی دارد که به پوست و مو صدمه می‌زند.
• استفاده از صابون معمولی به همراه آب‌های سنگین نمک‌های کلسیم تولید می‌کند که به مو می‌چسبند و این موجب شکننده و کدر شدن مو و به هم چسبیدن و اشکال در شانه کردن آن می‌شود.

شامپوها برای جایگزینی صابون معمولی ساخته‌شده‌اند و ترکیب اصلی آن‌ها سورفکتانت است.

سورفکتانتها (مواد فعال بر سطح) چه نقشی در صابون و شامپو دارند؟

ترکیباتی محلول در آب که بخش اصلی صابون‌ها و شامپوها را تشکیل می‌دهند. سورفکتانت ها با ساختمان شیمیایی خود عمل تمیز کردن را انجام می‌دهند. بدین ترتیب که چربی را به همراه آلودگی‌های چسبیده به آن، احاطه می‌کنند و ساختمان‌های شیمیایی به نام میسل به وجود می‌آورند، به‌طوری‌که با آب کشیدن، چربی و آلودگی از پوست و مو برداشته می‌شود.

چهار گروه اصلی از سورفکتانت ها وجود دارد که با ساختمان شیمیایی و بار الکتریکی خود از یکدیگر مشخص می‌شوند:

• سورفکتانت آنیونی
• سورفکتانت کاتیونی
• سورفکتانت غیر یونی
• سورفکتانت آمفوتری

سورفکتانت های مختلف خواص گوناگونی دارند و بر اساس قابلیت شستشو، کف کردن، درخشان و نرم کردن مو از یکدیگر تفکیک می‌شوند. شامپوها معمول فقط یک نوع سورفکتانت ندارند و ترکیبی از چند نوع سورفکتانت برای استفاده در انواع مختلف مو مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال سورفکتانت های آنیونی خواص تمیزکنندگی خوبی دارند، به همین دلیل در بیشتر شامپوها از این نوع سورفکتانت استفاده می‌شود. در برچسب اکثر شامپوها نام‌های سدیم لوریل سولفات یا سدیم لورت سولفات دیده می‌شود که همان سورفکتانت های آنیونی هستند.

سورفکتانت های طبیعی نیز نوع دیگری از سورفکتانت ها هستند که از ساپونین ها ساخته می‌شوند که منشا گیاهی دارند. ساپونین ها کف خوبی تولید می‌کنند ولی تأثیر کمتری در تمیز کردن واقعی دارند. به همین دلیل، معمولاً با سورفکتانت های صناعی ترکیب می‌شوند تا تمیزکنندگی کافی و نتیجه رضایت‌بخش آرایشی حاصل شود.

بهترین شامپو برای شستشوی موها کدام است؟

همان‌طور که ذکر شد، شامپو فقط برای تمیز کردن نیست بلکه تأمین‌کننده اهداف دیگری نیز بر اساس نیاز مشتری هست. شامپو باید بر اساس معیارهای زیر انتخاب شود:

• نوع مو: خشک یا چرب بودن مو، نازکی مو، این‌که مو رنگ‌شده، بی رنگ‌شده یا فر شده است.
• مشکلات خاص موی سر: برای مثال وجود شوره سر
• بی‌خطر بودن فراورده: این‌که فراورده چشم را می‌سوزاند یا پوست سر را تحریک می‌کند یا نه.

نیازها و سلیقه شخصی هر فرد: ازجمله جنس و حالت شامپو، وجود عطری خاص، سهولت و ایجاد رضایت در مصرف‌کننده از به کار بردن شامپو، این‌که شامپو به‌آسانی در سر پخش شود، مقدار کف تولیدشده و کیفیت و حالت آن، سهولت شسته شدن شامپو با آب، این‌که چقدر مو را نرم، خوش‌حالت و درخشان می‌کند، این‌که بعد از استفاده از شامپو مو چقدر آسان شانه می‌خورد و حالت می‌گیرد. به همین شکل، شامپو باید برای فصل‌های مختلف سال، اینکه هر چند وقت یک‌بار مورد استفاده قرار می‌گیرد و نیازهای خاص مشتری مناسب باشد.

مواد تشکیل‌دهنده شامپو چیست؟

تا این لحظه، بحث ما فقط نقش سورفکتانت ها در تمیزی مو بود اما اگر شامپوها فقط حاوی مواد پاک‌کننده‌ای بود که کارشان پاک کردن لایه چربی روی پوست سر و مو است، بعد از شستشو، موها خشن و شانه کردن و حالت دادن به آن‌ها، مشکل می‌شد. مواردی دیگری که باید در شامپو به کار گرفته شود تا برای مصرف‌کننده مطلوب‌تر باشد، عبارت‌اند از:

مخلوطی از چند سورفکتانت

چون معمولاً یک سورفکتانت به‌تنهایی متضمن نتیجه موردنظر نیست. توجه کنید که بعضی از سورفکتانت ها خصوصیاتی غیر از تمیز کردن دارند، بعضی قابلیت کف کنندگی بالایی دارند و درعین‌حال در حالت پذیری و نرمی مو مؤثرند.

مواد مرطوب‌کننده به‌خصوص برای موهای خشک

در بسیاری از موارد باید به شامپو مواد مرطوب‌کننده اضافه کرد؛ زیرا تمیز کردن با سورفکتانت موجب پاک شدن چربی طبیعی می‌شود و بدون چربی طبیعی مو کدر می‌شود و نرمی خود را از دست می‌دهد. درنتیجه، موی سفت و به هم چسبیده به‌سختی شانه می‌خورد، شکننده می‌شود و انتهای آن شکاف می‌خورد (موخوره پیدا می‌کند). این پدیده که در موی خشک دیده می‌شود، نتیجه چند عامل است: هوای خشک، قرار گرفتن در معرض باد، آلودگی هوا، شنا کردن در استخرهایی که به آب آن‌ها کلر زده شده است و استفاده از شامپوهای سخت که مو را خشک می‌کنند. این عوامل به‌خصوص در موهای بی رنگ‌شده یا رنگ‌شده مؤثرتر است. شامپو مو را تمیز می‌کند ولی درعین‌حال، لایه چربی را نیز که باعث نرمی و درخشندگی مو می‌شود، پاک می‌کند؛ بنابراین، شامپو را بر اساس نوع مو باید انتخاب کرد. فردی با موی چرب باید شامپوی مؤثرتر در پاک کردن چربی و فردی با موی خشک باید شامپویی با قدرت تمیزکنندگی کمتر و حاوی مرطوب‌کننده به کار برد. عموماً تنظیم شامپو ازنظر مقدار ماده مرطوب‌کننده بر اساس نوع پوست سر انجام می‌شود؛ اگر پوست سر خشک باشد، مو خشک است و اگر پوست سر چرب باشد، موی سر نیز چرب است.

حالت‌دهنده‌ها

کاربرد حالت‌دهنده‌ها نرم و درخشان کردن مو است تا راحت‌تر شانه و حالت داده شود. حالت‌دهنده‌ها بخش مهمی از شامپوهای موهای خشک یا صدمه‌دیده (موهای رنگ‌شده یا فر شده) هستند. بیشتر درماتولوژیست ها به‌جای استفاده از شامپوی حالت‌دهنده استفاده از حالت‌دهنده را بعد از شستن مو با شامپو توصیه می‌کنند. به دلیل اینکه در اینجا با دو عملکرد کاملاً متفاوت مواجه هستیم: شستن و حالت دادن به مو. شامپوی که هم خاصیت تمیزکنندگی داشته باشد و هم حاوی حالت‌دهنده باشد، عملکرد حالت‌دهنده تنها را ندارد. به‌علاوه، باقیمانده شامپو که بعد از استفاده از شامپوی حاوی حالت‌دهنده روی موی سر باقی می‌ماند، حاوی مواد پاک‌کننده است و باید از آن اجتناب کرد.

مواد کف کننده

با تولید حباب در آب تولید کف می‌کنند. توجه کنید که شامپوهای زیادی هستند که خوب تمیز می‌کنند، بدون اینکه زیاد کف کنند. ولی وجود کف کافی و مناسب ازنظر جلب رضایت مصرف‌کننده و بازار اهمیت دارد؛ زیرا در حال حاضر مصرف‌کننده ارتباطی بین مقدار کف و قدرت پاک‌کنندگی احساس می‌کند. درواقع، احتیاجی به کف اضافی برای افزایش قدرت پاک‌کنندگی شامپو نیست و اثربخشی شامپو بستگی دارد به اینکه بعد از شستشو چگونه به نظر می‌رسد و مصرف‌کننده چه احساسی دارد و نه به مقدار کف تولیدشده.

موادی که سختی آب را می‌گیرند

این مواد به یون‌های کلسیم و منیزیم متصل می‌شوند (چنگ می‌اندازند) و از چسبیدن آن‌ها به اسیدهای چرب جلوگیری می‌کنند. از چسبیدن یون‌های کلسیم به اسیدهای چرب نمک‌هایی به وجود می‌آید که خوب در آب حل نمی‌شود. بدون اضافه کردن مواد سختی گیر، نمک‌های تولیدشده روی قابلیت تمیزکنندگی شامپو تأثیر می‌گذارند. بدین شکل که روی مو را لایه‌ای از این نمک‌ها می‌پوشاند و باعث می‌شود که مو درخشش خود را از دست بدهد.

غلیظ کننده‌ها

شامپو را غلیظ می‌کنند. این مواد هیچ تأثیری روی خصوصیات تمیزکنندگی شامپو ندارند؛ ولی باعث می‌شوند که شامپو ظاهر بهتری داشته باشد. بیشتر مردم فکر می‌کنند که هرچه شامپو غلیظ‌تر باشد، مؤثرتر و ازنظر مواد فعال غنی‌تر است. این مطلب به‌هیچ‌وجه حقیقت ندارد و قوام شامپو به اثربخشی آن ربطی ندارد. البته شامپویی که غلیظ‌تر است، کمتر ممکن است روی پوست بلغزد و وارد چشم بشود.

صدفی کننده‌ها

به شامپو اضافه می‌شود تا به آن حالت صدفی و درخشش بدهد.

مواد رنگی و عطرها

دلیل اضافه کردن رنگ و عطر مشخص است. البته بهتر است از شامپوهایی که حاوی رنگ‌های مصنوعی و عطرهای خیلی قوی هستند، کمتر استفاده شود. این شامپوها ممکن است به پوست صدمه بزنند، واکنش آلرژیک را برانگیزند و یا حتی به لایه خارجی مو صدمه بزنند.

مواد نگه‌دارنده

مواد دیگری برای نگهداری طولانی‌مدت شامپو به آن اضافه می‌شود که شامل نگه‌دارنده‌های گوناگون، آنتی اکسیدان ها و محلول کننده‌ها هستند و موجب تثبیت مخلوط مواد در شامپو می‌شوند (سورفکتانت ها خاصیت محلول کنندگی دارند).

مواد خاص

شامل ویتامین‌های مختلف (مثل ویتامین B و E)، عصاره‌های گیاهی، تخم‌مرغ، عسل، جوجوبا، آلوئه ورا و مواد دیگر می‌شود. ازآنجاکه در بازار شامپو دست زیاد است، اضافه کردن این مواد ازنظر فروش محصول و بازار نقش بسیار مهمی دارد، به‌خصوص که در زمان‌های مختلف مواد مختلف مد می‌شوند و اضافه کردن آن‌ها به شامپو فروش را بهتر می‌کند.

آیا شامپو ضد ریزش مو موثر است ؟

در حال حاضر توجه مصرف‌کنندگان به مواد از دسته ویتامین‌های B جلب شده است به‌خصوص ویتامین B5 و B6. شرکت‌های آرایشی و دارویی گزارش می‌دهند که مصرف مرتب فراورده‌های حاوی این مواد، موجب تقویت مو، مرطوب شدن و درخشش آن می‌شود. آن‌ها ادعا می‌کنند که با مصرف این ویتامین، مو کمتر حالت شکننده پیدا می‌کند و قوی‌تر می‌شود. البته مطالعات علمی چنین چیزی را تائید نکرده و این ادعاها هنوز بررسی علمی نشده است. هنگام مصرف این مواد باید به یاد داشت که بدنه مو از کراتین مرده ساخته شده است و نمی‌تواند تغذیه شود، بنابراین رشد آن نمی‌تواند تحت تأثیر موادی که روی بخش کراتینی آن استفاده می‌شود، قرار گیرد.

استفاده از این مواد روی سطح خارجی مو، ظاهر مو را تحت تأثیر قرار می‌دهد نه رشد آن را. مو حالت درخشان‌تر و ابریشمی‌تری پیدا می‌کند و راحت‌تر شانه می‌خورد و حالت می‌گیرد. با توجه به این تأثیرات ظاهری نسبت به شامپوهای استاندارد، مصرف شامپوهای حاوی این مواد بسته به نظر مصرف‌کننده است و منطقی است که بپذیریم در بسیاری از موارد، مصرف‌کننده تمایل به استفاده از این فراورده‌ها دارد. درهرحال، تولیدکنندگان مواد آرایشی پول زیادی خرج ترغیب مردم به استفاده از محصولات خود می‌کنند.

آیا شامپوها به بافت زنده و ریشه مو نفوذ می‌کنند؟

شامپوها به علت اینکه خیلی زود از روی پوست سر شسته می‌شوند، فرصتی برای نفوذ به بافت‌های زیرین پوست را ندارند. اگر ماده موردنظر تأثیری روی ریشه مو دارد، بهتر است به شکل محلول مصرف شود تا چند ساعتی روی پوست بماند تا اینکه به‌صورت شامپو مصرف شود و به‌سرعت از روی مو شسته شود و مدت تماس آن با مو و پوست کم باشد. بااین‌وجود اهمیت استفاده از شامپو ضد ریزش مو این است که با پاکسازی مناسب پوست سر، موها را برای پذیرش مواد مؤثر موجود در لوسیون‌های ضد ریزش مو آماده می‌کند. همچنین برخی از آن‌ها حاوی مواد خنک‌کننده هستند که باعث کاهش حرارت پوست سر می‌شوند. حرارت می‌تواند به موها آسیب بزند و حتی باعث ریزش مو شود.

شوره سر چیست؟

اگرچه شوره سر بیماری یا مشکلی جدی نیست، بااین‌حال برای فرد مبتلا به آن، آزاردهنده است و ازنظر زیبایی احتیاج به توجه دارد. شوره سر پدیده شایعی است. ۸۰ درصد افراد در دوره‌ای از زندگی خود دچار شوره سر می‌شوند (اکثراً در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی). با توجه به شیوع این پدیده، حتی می‌توان آن را تا حدودی طبیعی شمرد، البته تا حدی که شدید و آزاردهنده نباشد.

شوره سر درواقع تکه‌های کراتینی است که از پوست جدا می‌شود و می‌ریزد. اپیدرم پوست سر به‌طور دائم در حال تجدید ساختمان است. در کف اپیدرم سلول‌های جدید به‌طور دائم ساخته می‌شوند، به سمت سطح می‌آیند و درنهایت ریزش می‌کنند. اگر سرعت تجدید سلول‌ها منطقی و طبیعی باشد، معمولاً حتی متوجه ریزش این سلول‌ها نمی‌شویم ولی اگر سرعت تجدید ساختمان زیاد شود، سلول‌های مرده کراتینی بیشتری تولید می‌شود که به یکدیگر می‌چسبند و با چشم غیر مسلح نیز دیده می‌شوند.

شوره در موهای معمولی (نه چرب نه خشک) می‌تواند دیده شود. گاهی اوقات اگر پوست خیلی خشک باشد، سلول‌های خشک‌شده ریزش می‌کند و ظاهری شبیه شوره ایجاد می‌کنند. به‌هرحال شوره در موهای چرب شایع‌تر است. بیشتر پوسته‌های شوره، رنگ سفید مایل به خاکستری دارند، ولی اگر پوست سر خیلی چرب باشد، پوسته‌های بزرگ‌تری تولید می‌شود که رنگ زرد به خورد می‌گیرند.

علت شوره سر چیست؟

با وجود اختلاف‌نظر در این زمینه، بیشتر محققان، شوره سر را شکل خفیفی از درماتیت سبورئیک می‌دانند. درماتیت سبورئیک یک التهاب مزمن پوستی است که در مناطقی ایجاد می‌شود که غدد سباسه فراوان دارند. بااین‌حال، دلیل اصلی شوره سر هنوز مشخص نیست. به نظر می‌رسد عوامل هورمونی و وراثتی در این امر دخیل هستند. همچنین، به نظر می‌رسد فصل در این بیماری دخالت داشته باشد چون بیماری در زمستان تمایل بیشتری برای بروز دارد. در موارد فشار روانی و جسمی (مانند بیماری‌های تب‌دار) نیز شوره سر شدت می‌یابد.

ممکن است ارتباطی بین شوره سر و درماتیت سبورئیک با نوعی قارچ میکروسکوپی به نام پیتیروسپوروم اوال وجود داشته باشد. این قارچ روی پوسته‌های سر و فولیکول موی بیماران دیده شده است. بعضی از شامپوهایی که برای درمان شوره ساخته‌شده‌اند، حاوی موادی برای از بین بردن این قارچ هم هستند.

همان‌طور که شامپوهای مختلف بر اساس یک نوع ماده اصلی (سورفکتانت) ساخته می‌شوند، تولیدکنندگان مختلف مواد جانبی خاصی، ازجمله موادی برای درمان شوره سر را به شامپوی خود اضافه می‌کنند. مواد اصلی به‌کاررفته در این شامپوها در اصل مشترک است و این را از برچسب روی شامپو که محتویات آن را نشان می‌دهد، می‌توان فهمید. هم این است که بدانیم هیچ‌یک از تولیدکنندگان کاشف شامپو ضد شوره نیستند و هیچ‌یک نیز بهترین شامپوی ضد شوره را تولید نکرده‌اند.

چیزی که دانستنش برای مصرف‌کننده اهمیت دارد این است که اگر یک شامپو تأثیری نداشت می‌توان با عوض کردن شامپوی مورد استفاده به نتیجه بهتری رسید. به‌هرحال، هر کس می‌تواند شامپویی را برای خود بیابد که بهبود قطعی ایجاد کند.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله ” آیا نرم کننده به مو آسیب می زند؟ ” را نیز در وب سایت باهمانه بخوانید.

بهترین شامپو ضد شوره حاوی چه موادی است؟

پیریتون زینک و مشتقات پیریدین

این مواد سرعت چرخه رشد و جایگزینی سلول‌های اپیدرم را کم می‌کنند و درنتیجه، شوره کمتری تولید می‌شود. در ضمن، این مواد حاوی موادی بر ضد قارچ پیتیروسپوروم اوال هستند که در حال حاضر عامل کمکی در ایجاد شوره سر شناخته می‌شود. این مواد در بسیاری از شامپوهایی که بدون تجویز پزشک نیز فروخته می‌شوند، وجود دارد.

سورفکتانت های آمونیوم چهارگانه

این ترکیبات متعلق به گروه سورفکتانت های کاتیونی هستند و تأثیرات آنتی باکتریال و ضد قارچ دارند. بعلاوه، تولید اسیدهای چرب آزاد را که باعث اثر تحریکی و ایجاد سوزش توسط سبوم می‌شوند، کاهش می‌دهند و به همین علت، خاصیت التیام‌بخش دارند.

مشتقات گوگرد ازجمله سولفید سلنیوم

ویژگی اصلی این مواد خاصیت کراتولیتیک آن‌هاست؛ بدین معنی که این مواد کراتین موجود در لایه کراتینی پوست را حل می‌کنند و به همین دلیل از تشکیل پوسته‌های کراتینی بزرگ و قابل‌رؤیت جلوگیری می‌کنند. به‌علاوه، این مواد سرعت رشد و جایگزینی سلول‌های اپیدرم را کاهش می‌دهند. مشتقات گوگرد را باید در دوره‌های کوتاه مصرف کرد؛ زیرا ممکن است باعث شکسته شدن محور مو شوند.

قطران یا تار

معلوم نیست تار چگونه موجب درمان شوره سر می‌شود، ولی احتمالاً از طریق کم کردن سرعت رشد و جایگزینی سلول‌های اپیدرم عمل می‌کنند. به همین دلیل، مواد حاوی تار در التهابات پوستی دیگر هم مؤثرند. مواردی مثل پسوریازیس که در آن سرعت جایگزینی سلول‌ها زیاد است. تار همچنین تا حدی خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضد خارش دارد. اثرات جانبی استفاده درازمدت از تار به‌خوبی شناخته نشده است. درهرحال این فراورده خاصیت آلرژیک و آزاردهنده زیادی ندارد. بااین‌حال، اتحادیه اروپا به‌تازگی تصمیم گرفته است که این فراورده را از بازار خارج کند.

پیروکتون اولامین

این ترکیب سرعت رشد جایگزینی سلول‌ها را کم می‌کند. همچنین گفته شده است که علیه قارچ پیتیروسپوروم اورال مؤثر است.

داروهای ضد قارچ

این داروها مستقیماً روی قارچ پیتیروسپوروم اوال عمل می‌کنند. بعضی از این فراورده‌ها به دلیل داشتن مواد ضد قارچی فقط با تجویز پزشک قابل دسترسی هستند. در مواردی که شامپوهای ضد شوره معمولی تأثیری نداشته‌اند، بعضی از این شامپوهای طبی ممکن است مؤثر باشند. به دلیل خاصیت دارویی، این شامپوها را باید فقط برای مدت کوتاهی مصرف کرد. روش معمولی استفاده این است که موها را هر هفته دو بار و در طی یک ماه با این شامپوها بشوییم، چنین درمانی قاعدتاً باید شوره سر را از بین ببرد.

طرز استفاده از شامپوی ضد شوره برای گرفتن بهترین نتیجه چیست؟

برای به دست آوردن بهترین نتیجه از هر شامپوی ضد شوره، شامپو باید مدت سه الی پنج دقیقه (بر اساس توصیه شرکت سازنده) روی پوست سر باقی بماند و سپس شسته شود. اگر تماس شامپو با پوست سر کمتر باشد، تأثیر آن کم می‌شود. در موارد شدیدتر که با این شامپوها هم بهبودی حاصل نمی‌شود، باید با درماتولوژیست مشورت کرد. درماتولوژیست ممکن است مواد چرب حاوی اسید سالیسیلیک را تجویز کند که به مدت چند ساعت روی موی سر گذاشته و سپس شسته شود. اسید سالیسیلیک پوسته‌های چسبیده روی پوست سر را حل می‌کند و از بین می‌برد. در موارد درماتیت سبورئیک باید با درماتولوژیست مشورت کرد.

شامپوهای ملایم برای چه افرادی مناسب‌اند؟

برای افرادی که پوست شکننده دارند و به‌خصوص برای کودکان استفاده می‌شود. به‌خصوص اینکه این شامپوها چشم را نمی‌سوزانند. مشخصات این شامپوها چنین است:

•         این شامپوها حاوی مواد تحریک‌کننده ازجمله عطرها و مواد افزودنی نیستند.
•         بسیاری از آن‌ها حاوی غلظت‌های بالاتر بتائین هستند که از سورفکتانت های گروه آمفوتریک است. این سورفکتانت نسبتاً ملایم است و باعث آزار پوستی یا چشمی نمی‌شود.

روش صحیح شستن موی سر چیست؟

مو عمدتاً از مواد کراتینی مرده تشکیل شده است؛ بنابراین کوتاه کردن مو که کراتینی مرده است تأثیری روی سلول‌های فعال موجود در فولیکول مو و رشد و بهبود عملکرد آن‌ها نمی‌گذارد. ولی کشیدن موها روی این سلول‌ها اثر دارد، به همین دلیل شستن موها باید به‌آرامی انجام شود نه با شدت. نیازی به ماساژ شدید موها در موقع شستن نیست. به همین ترتیب، خشک کردن مو را هم باید با آرامش انجام داد. به‌خصوص افرادی که موهای تنک یا نازک دارند باید در خشک کردن مو دقت کافی داشته باشند و مو را با ضربات ملایم حوله خشک کنند و حوله را به سر نمالند. از مصرف آب خیلی داغ باید پرهیز کرد؛ زیرا شستن مکرر مو با آب خیلی داغ به مو آسیب می‌زند. شامپو نباید وارد چشم شود (حتی شامپوهای ملایم که باعث سوزش چشم نمی‌شوند) و باید به‌طور کامل از روی سر شسته شود؛ زیرا باقی ماندن شامپو حتی به مقدار کم روی سر باعث التهاب پوستی می‌شود. به همین دلیل، بهتر است بعد از شستن موها را به مدت سه یا چهار دقیقه آبکشی کنیم.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله ” آشنایی با انواع شامپوآلپسین” را جهت انتخاب شامپو مناسب برای رفع مشکل و درمان موهایتان نیز در وب سایت باهمانه بخوانید.

چند وقت یک‌بار مو را بشوییم؟

این‌که هرچند وقت یک‌بار موها را بشوییم، از فردی به فرد دیگر تفاوت می‌کند و بستگی دارد به خشک یا چرب بودن مو، میزان فعالیت بدنی، شغل فرد و اینکه تا چه حد در معرض گردوغبار، دوده و دیگر آلودگی‌های محیطی قرار دارد. افراد با موهای چرب به‌خصوص اگر در طی روز در معرض گردوغبار، دوده و غیره قرار بگیرند شاید احتیاج داشته باشند که هرروز موهای خود را بشویند. اگر مو به‌آرامی و ملایمت شسته شود، هرروز شستن آن با شامپوی روزانه ملایم اشکالی ندارد.

سخن پایانی:
برای جلوگیری از ریزش موهایتان باید تمامی روش‌های مراقبت از مو را به درستی اجرا کنید برای این کار می‌توانید مقالات و محصولات مرتبط که در این مقاله لینک شده‌اند را مطالعه و بررسی کنید.

به طور طبیعی پوست سر و موها با سبوم ترشح شده از غدد سباسه˛ نرم نگه داشته می شود. این ترشح چرب˛ مو و پوست را در برابر از دست دادن آب حفظ کرده و ظاهری درخشان به آن می دهد.غبار، دوده، ذرات کراتینی پوست (پوسته) و آلوده کننده های دیگر به این لایه چرب می چسبند و موجب آلودگی پوست و موی سر می شوند. شامپوها یکی از انواع شوینده هایی هستند که جهت از بین بردن این آلودگیها، از پوست و موی سر بکار می روند.

چقدر شامپو استفاده كنيم؟
اين بستگي به حجم موهاي هر فردي دارد. مثلا آقايان كه موي كوتاه‌تري دارند، حتي يك‌بار شامپو كردن هم براي‌شان كافي است اما خانم‌هايي كه موهاي‌شان بلند است معمولا با بار اول شامپو كردن، ‌تنها آلودگي‌هاي سطحي از موهاي‌شان پاك مي‌شود و شايد لازم باشد كه يك‌بار ديگر هم به موهاي خود شامپو بزنند تا بتوانند احساس تميز شدن موها را خوب درك كنند.

شامپو چند دقيقه روي موها  بماند؟
اصلا ضرورتي ندارد كه شامپو روي مو باقي بماند. همان زماني كه براي شست‌وشوي موهاي‌تان با ماساژ دادن شامپو روي آن صرف مي‌كنيد، كافي است و ديگر نمي‌خواهد شامپو را روي سرتان نگه داريد. اما كانديشنرها بايد مدت كمي روي مو بمانند و بعد آبكشي شوند. درمورد شامپوهاي درماني نيز لازم است شامپو به‌مدت ۵-۳ دقيقه براي اعمال اثر دارو روي سر باقي بماند و سپس آبكشي شود.

استفاده از شامپوهاي گياهي بهتر از شامپوهاي شيميايي است؟
اين يك باور و ادعاي علمي نيست چون شامپوهاي گياهي هم داراي تركيبات شيميايي هستند. بد نيست بدانيد كه عصاره‌گيري از گياهان به‌منظور توليد شامپو هم با روش‌هاي شيميايي صورت مي‌گيرد، ضمن اينكه شيميايي بودن يك محصول، به‌خودي‌خود مذموم نيست و اين كار (تهيه محصولات شيميايي) هم يك نوع علم محسوب مي‌شود.

طریقه شامپوزدن صحیح موها :

گره گشایی از مو :
موی خودرابا یک شانه دندانه درشت شانه کنید تا هیچگونه گره ای روی آن باقی نماند.  هرگز موی خود را درحالت خیس شانه نکنید ٬ زیرا در این حالت نیروی بیشتری برای شانه کردن مصرف می کنید بنابراین موی شما ممکن است شکسته شود.

آبکشی اولیه با آب ولرم :
درمرحله بعدی موهای خودرا با آب ولرم و نیمه گرم آبکشی نمایید. به این مرحله آبکشی اولیه و یا پیش از شستشو ”  Pre-Washing ”  گفته می شود که برای زدودن گردوغبار و بطورکلی آلودگیهای قابل حل درآب انجام می گیرد. هرگز از آب داغ استفاده نکنید زیرا باعث تردی و شکنندگی موهای شما خواهد شد.

پخش کردن شامپو درکف دست :
مقداری شامپو درکف دست خود بریزید و دستهای خودرا روی هم مالش دهید تا شامپو روی دستهایتان پخش شود(حرارت دستهای شما به عملکردبهترشامپو کمک می کند). درواقع کف شامپو بایدروی دست شما تشکیل گردد.

ماساژ دادن شامپو برروی پوست سر با نوک انگشتان :
شامپو راروی همه قسمتهای سرپخش نموده و با نوک انگشتانتان به آرامی روی پوست سروموهایتان ماساژ دهید (دقت نمائید که از ناخن ها استفاده نکنید) برای جلوگیری از گره خوردن و شکسته شدن مو این کاررا به آرامی و بصورت دورانی انجام دهید.

آب کشی نهایی :
دراین مرحله موی خود را به خوبی آبکشی نمایید تا هر گونه بقایای شامپو از لابلای موهای شما زدوده شود.

چند روز یک‌بار شامپو کنیم؟
دکتر میرمیرانی می‌گوید:«مو یک‌تار نخ است. یک نخ پشمی را تصور کنید: هر چه بیشتر آن را بشویید، ظاهر بدتری پیدا می‌کند. برای همین نیازی به شست‌وشوی روزانه موها نیست.»هر چه موهای شما بلندتر، زبرتر و فرفری‌تر باشد، باید بین زمان شست‌وشوها مدت زمان بیشتری باشد. دکتر هیتر وولری لوید، مدیر بخش مراقبت‌های پوستی نژادی در دانشگاه میامی، می‌گوید:«به دلیل چربی‌های روی پوست سر است که به سرعت به روی ساقه مو می‌آیند. هر چه چربی کمتر باشد مو خشک‌تر است و نیازی به زیاد شامپو زدن ندارد.»میزان شست وشو باشامپو در افراد مختلف است.
شامپو چربی و سلول‌های اضافی پوست سر را از بین می‌برد. این کار هیچ فایده‌ای برای مو ندارد به‌جز اینکه شما را مجبور می‌کند برای فرم دادن به موهای خود از مواد آرایشی استفاده کنید. به طور کلی، همان‌طور که اشاره شد، شامپو و شست‌وشوی زیاد برای نخ خوب نیست.»شما به سادگی می‌توانید از پاک کننده‌های بدون کف و بدون سولفات استفاده کنید که برای مو بسیار مفید خواهند بود. محصولات با ترکیبات طبیعی کف کمتری تولید می‌کنند با اینکه دارای قدرت پاک‌کنندگی فراوان با فواید بسیار کم هستند.»

بهترین شامپو
همانطور که ذکر شد شامپو فقط برای تمیز کردن نیست بلکه تامین کننده اهداف دیگری نیز بر اساس نیاز مشتری می باشد. شامپو باید براساس معیارهای زیر انتخاب شود:

× انواع مو: خشک یا چرب بودن مو، نازکی مو، موهای رنگ شده یا بی رنگ شده یا  فرشده

× مشکلات خاص موی سر: به عنوان مثال وجود شوره سر

× بی خطربودن فراورده: فراورده چشم را نمی سوزاند و پوست سر را تحریک نمی کند

× نیازها و سلیقه های شخصی هرفرد: جنس و حالت شامپو (شامپو ممکن است به حالت مایع یا کرم باشد) وجود عطری خاص، سهولت و ایجاد رضایت در مصرف کننده از بکار بردن شامپو ̨ این که شامپو به آسانی در سر پخش شود، مقدار کف تولید شده و کیفیت و حالت آن، سهولت شسته شدن شامپو با آب، میزان نرم‎کنندگی و خوش حالتی و درخشان کنندگی مو، میزان شانه پذیری و حالت گرفتن موها.
بنابر این، شامپو باید برای فصل های مختلف سال، تعداد دفعات مصرف و نیاز های خاص مشتری مناسب باشد.